Kristof Eyckmans

8 min leestijd

Virunga, Afrikaans kroonjuweel en verloren paradijs (deel 1)

Virunga, voor velen een ietwat mysterieuze plek, voor diegenen die er reeds geweest zijn een onvergetelijke ervaring. Het is het kroonjuweel van de Afrikaanse nationale parken maar door de jarenlange onrust in de streek is het tevens één van de minst bezochte trekpleisters op het continent.

Inleiding

Na 4 jaar in DRC (Democratische Republiek Congo) gewoond te hebben, had ik nog steeds de kans niet gehad om het park te bezoeken. Er waren verschillende redenen, maar politieke onrust, Ebola-uitbraken en nog een paar andere factoren werkten zeker niet in m'n voordeel. Deze hadden steeds de sluiting van het park als gevolg.

Gelukkig is het beheer en bestuur van Virunga in goede handen en was het park open en terug relatief veilig om te bezoeken begin 2019. We boekten zo snel mogelijk ons bezoek voor januari 2020. Niets of niemand zou ons tegenhouden om Virunga, de gorilla's en de Nyiragongo-vulkaan te bezichtigen.

Aangezien ik eindeloos veel vragen over deze trip heb gekregen, zal ik dit review opsplitsen in drie kortere delen. Want waar ik voor mijn bezoek dacht dat de vulkaan gewoon een mooie extra zou zijn, besef ik nu achteraf dat de ervaring zeker evenwaardig is aan die van de gorilla's.

Korte geschiedenisles

Virunga was het eerste officiële nationale park in Afrika. Weliswaar had het een andere naam in 1925 toen het opgericht werd, namelijk het Albert National Park. Belgische wetenschappers in die tijd hadden als voornaamste doel het onderzoek naar zowel fauna, flora en de lokale bevolking. In 1929 werd het aangrenzende Virunga National Park in leven geroepen en dit park omvatte voornamelijk de bergen en uitgestrekte vlaktes ten zuiden van Lake Edward.

Fast forward naar 1969, een tijd waar Congo reeds meerdere jaren onafhankelijk is van België en waar de twee parken eindelijk samengevoegd werden tot het Virunga National Park. In 1979 werd het ganse park deel van het UNESCO werelderfgoed.

De daarop volgende decennia omvatten de meest lugubere en donkere hoofdstukken van Centraal-Afrika, en het park had zwaar te lijden onder deze omstandigheden. Gelukkig komt het park in 2010 onder leiding van het African Conservation Fund, een Britse organisatie die de juiste doelen voorop stelt. Sindsdien vormen gemilitariseerde park rangers een belangrijk onderdeel in de bescherming van het park tegen stropers en gewapende rebellen.

Voila, zo is iedereen weer mee :)

Hoe te boeken?

Heel simpel....via de website van Virunga zelf. Ik was aangenaam verrast door de vlotte en goede communicatie die ik via hun reservatie team mocht ontvangen. Iets wat niet altijd vanzelfsprekend is.

Wat te boeken?

Dit hangt sterk af van je interesses. Het grote voordeel is dat de verschillende pakketten die je kan boeken zeer divers zijn, waardoor iedereen zijn gading zal vinden. Voor ons was een 'gorilla trek' de hoofdreden van ons bezoek aan het park. Maar aangezien we nu eindelijk de kans hadden om Virunga te bezoeken, lieten we de kans niet liggen ook om de Nyiragongo te beklimmen. Voor de laatste is wel een goede conditie nodig, maar alle details van deze ervaring beschrijf ik in het derde deel van dit verslag.

Virunga heeft ook nog de optie om te verblijven op het eiland Tchegera, van waar je een prachtig zicht hebt op zowel de vulkanen Nyiragongo en Nyamuragira. Beide vulkanen zijn actief en verlichten 's nachts de donkere hemel in een rode gloed. Helaas hadden we hier niet genoeg tijd voor.

Accommodatie

Er zijn momenteel twee opties om te overnachten in het park, namelijk Kibumba Tented Camp en Mikeno Lodge. De laatste is eveneens het hoofdkwartier van het park. Tenslotte is er ook nog Tchegera Tented Camp dat zich op het gelijknamige eiland bevindt, dus buiten de grenzen van Virunga.

Wij kozen voor Mikeno Lodge, hoofdzakelijk omdat een oud-collega van ons, Anthony Caere, hier verblijft.  Mogelijk kennen jullie hem dankzij de redding van een babychimpansee die viraal ging op sociale media. Maar hij is ook de schakel in een hele keten van mensen die dag en nacht in de weer zijn om het park en al zijn schatten te beschermen. Mikeno is ook iets luxueuzer dan Kibumba,

Een ander groot voordeel is dat het opvangcentrum voor gorilla's eveneens in Mikeno gelegen is. Je hebt dus de kans om hen een bezoekje te brengen wanneer je even tijd hebt. Het is tegelijk hartverwarmend en pijnlijk om te zien hoe sommige van deze gorilla's moeten verzorgd worden aangezien ze zonder deze hulp een vogel voor de kat zouden zijn. De twee verzorgers zijn zo vertrouwd geworden met hen dat de gorilla's hen beschouwen als hun pleegouders. Het levert soms grappige momenten op en de dieren hebben echt alle voorzieningen die je maar kan wensen, maar helaas is dit slechts een noodoplossing want in de vrije natuur is de enige echte plek waar ze thuis horen.

Tenslotte is er nog een andere verblijfplaats, namelijk op de top van de Nyiragongo-vulkaan. Hier staan een dozijn hutjes die je bescherming bieden tegen de koude en wind die op deze hoogte verbazingwekkend venijnig uit de hoek kunnen komen. Laten we het omdopen tot de Nyiragongo Inn :) Maar daarover meer in deel drie.

Vervoer ter plaatse

Hier hoef je je geen zorgen over te maken. Van bij de aankomst nemen Virunga en hun rangers je onder hun vleugels en zorgen zij voor al het transport ter plaatse. Dit gebeurt steeds onder gewapende begeleiding. Dit louter en alleen uit voorzorg, en niet uit noodzaak. Tijdens ons verblijf hebben we nog een paar andere toeristen ontmoet en niemand die zich ook maar één seconde onveilig voelde. Voor sommigen onder jullie lijkt dit allemaal misschien wat overdreven maar er zijn meerdere bestemmingen in de wereld waar dit de normaalste zaak is.

Hoe ernaar toe?

Het startpunt voor iedereen is de stad Goma. Deze ligt aan de zuidelijke grens van het park en is tevens ook gelegen aan de grens met Rwanda. Er zijn dan ook twee mogelijkheden om hier te geraken. Het makkelijkste is een vlucht te boeken naar Goma. Vroeger was dit een heuse opgave, maar sinds een paar jaar vliegt Ethiopian Airlines rechtstreeks vanuit hun hub in Addis Ababa naar hier. En aangezien het netwerk van Ethiopian immens is, dien je dus in de meeste gevallen slechts één keer over te stappen.

Een andere optie is via Kigali in Rwanda. Ook deze stad heeft goede luchtverbindingen, en is gelegen op slechts drie uur rijden van Goma en de grens met DRC. Wij verkozen deze route aangezien de rechtstreekse verbinding voor ons vanuit Johannesburg het snelste was en die ons eveneens de kans gaf om Kigali een beetje te verkennen.

Als uitvalsbasis kozen we het Marriott-hotel, wat qua ligging perfect is en qua service bij de betere van de stad behoort. De Kigali Genocide Memorial en het daarbij horende museum is een absolute must.

Ook is de weg naar de grens met Congo een geweldige manier om een idee te vormen van hoe het dagelijks leven er in Rwanda aan toe gaat. Onderweg kom je voorbij het hoofdkwartier van het Dian Fossey Gorilla Fund en indien je een echte koffie liefhebber bent stop je 50 meter verder bij Crema. Hier drink je heerlijke lokale koffie of thee.

Over thee gesproken, onderweg zal je eindeloos veel theeplantages voorbij rijden, iets wat geregeld prachtige beelden oplevert. De rit is in het algemeen prachtig want het landschap strekt zich uit tussen de bergen en heuvels. Achter elke hoek is er wel een prachtig uitzicht. Virunga regelt geen transport vanuit Kigali naar Goma en werkt ook niet samen om dit te regelen. Ze geven wel vrijblijvend de gegevens van een contactpersoon in Kigali die transport van en naar de grens met Goma verzorgt. Wij hebben zelf deze persoon gecontacteerd en ons transport was zowel op de heen als op de terugrit perfect in orde. Hieronder alvast een paar beelden van ons verblijf in Rwanda.

Waarom DRC en niet Rwanda of Uganda?

Deze vraag komt steeds terug en is zeer makkelijk uit te leggen. Voor mij persoonlijk waren er natuurlijk meerdere aspecten die een rol speelden in de keuze om de gorilla's te bezichtigen in DRC en niet in de andere landen.

Maar zelfs als ik die buiten beschouwing laat, is de eerste reden wellicht het feit dat Virunga het minst bezocht wordt van allemaal.  Voor iemand als ik die liever de massa's vermijdt, is dat op zich al doorslaggevend. Daarnaast is het ook de "Mac Daddy" van de nationale parken in Afrika, en aangezien ik er ondertussen zoveel heb bezocht, kon ik deze kans moeilijk aan me laten voorbij gaan.

Tevens geeft een bezoek aan Virunga de kans om de onvergetelijke ervaring van de Nyiragongo-vulkaan te beleven, iets waar je in Rwanda en Uganda alleen maar van kan dromen, ondanks dat er in deze landen ook meerdere vulkanen aanwezig zijn.

Tenslotte is er ook nog het financiële plaatje. Gorilla's bezoeken is niet hetzelfde als een dagje naar de zoo gaan. Je hebt voor alles een vergunning (permit) nodig en deze verschillen enorm in prijs, afhankelijk waar je ze wil gaan bezichtigen. In Virunga is die prijs 400 USD en in het laagseizoen zelfs maar 200 USD. Dit is letterlijk peanuts in vergelijking met Uganda waar dit al snel 700 USD kost en Rwanda schiet de hoofdvogel met maar liefst 1500 USD voor een vergunning die je de kans geeft om 60 minuten in de buurt van de gorilla's te komen. Zowel in Uganda en Rwanda is deze prijs heel het jaar dezelfde, en geven ze geen korting tijdens het laagseizoen.

Conclusie

Virunga is een adembenemende plek om te bezoeken. In het volgende deel van ons reisverslag bezoeken we de gorilla's van Virunga. Stay tuned!

Deze artikels kunnen je ook interesseren